Activiteit 4)
Situering
Naam: tentoonstelling: Toetanchamon, zijn graftombe en zijn schatten
Plaats: Paleis 2 op Heizel (Brussel)
Datum: 13/05/2011
Ik woonde de expo bij met Michaël
Motivatie
Michaël en ik zochten nog een expo voor het eindwerk. Uiteindelijk vonden we deze expo over Toetanchamon. Ik keek ernaar uit omdat ik al verschillende krantenartikels over de expo had gelezen. Ik las toen dat in de voorstelling replica’s waren gemaakt van de oorspronkelijke piramide van Toetanchamon en ook van de voorwerpen die erin gevonden werden. De expo leek mij dus de moeite waard om een bezoekje te brengen.
Voorkennis
Vooraf wist ik al dat de expo ging over de ontdekking van de piramide van Toetanchamon en ik wist ook al dat de voorwerpen die er tentoongesteld werden niet de oorspronkelijke voorwerpen waren, maar dat het kopieën waren.
Recensie
BRUSSEL - Van de 1.200 objecten in de expositie over Toetanchamon is er niet één authentiek, maar samen laten ze de bezoeker de schat in zijn grafkamer mee ontdekken.
Van onze redacteur
Er is nieuws voor al wie ooit van een archeologenbestaan droomde, maar er nooit toe kwam. De tentoonstellingToetanchamon, zijn graftombe en zijn schatten brengt de toeschouwer terug in de sfeer van 4 november 1922, toen Howard Carter door een gat in de muur binnenkeek in de grafkamer van de Egyptische farao. Zeven jaar had zijn team ernaar gegraven. De opwinding! De sensatie!
Toen zijn ogen gewend waren aan het halfduister tekenden zich de contouren af van drie langgerekte bedden in de vorm van dierenlichamen, scepters, zwarte schrijnen, een kleine ebbenhouten troon en eivormige dozen met voedsel voor het hiernamaals.
Dat alles krijgt de toeschouwer van de tentoonstelling eveneens te zien, op exact dezelfde schaal als de originele stukken. Maar hij geniet van het comfort dat voor hem zachtjes een dimlicht aanzwelt. Van de voorkamer schuift de bezoeker door naar de grafkamer, om vervolgens door te dringen tot de schatkamer.
In die drie kamers zaten 5.400 objecten. Vele daarvan zaten in kisten en schrijnen. Het lichaam van de farao bevond zich in een veelgelaagde verpakking van drie kisten en vier schrijnen, in elkaar geschoven als baboesjkapoppetjes.
De tentoonstellingsmakers bouwen in hun rondgang de spanning op. Wat zou er in de volgende kamer zitten? Ze appelleren aan ons kinderlijke verlangen om te achterhalen wat er in pakjes zit. En dat stallen ze vervolgens royaal naast elkaar uit. In de ‘schrijnstraat' staan vier van het bladgoud blinkende dozen naast elkaar.
Hét verschil met Howard Carter is dat hij the real stuff zag. De objecten die hij aanschouwde, hadden de aura van 3.300 jaar verborgenheid. De binnenste kist was opgetrokken uit puur goud.
De tentoonstelling maakt er geen geheim van dat geen enkel van zijn 1.200 geëxposeerde objecten echt is. Vijf jaar lang is in een Egyptisch atelier gewerkt aan het vervaardigen van replica's. Het dodenmasker van Toetanchamon (deze ‘superlatieve reconstructie', zegt de persmap) is uit brons gemaakt en ziet eruit als het icoon dat we kennen uit de schoolboekjes.
Atelierbaas Hesabi kreeg in de Egyptische musea amper gelegenheid om originele stukken op te meten of te scannen. Daarom zijn meestal de schetsen van Howard Carter nagevolgd en foto's van zijn medewerker. Een wetenschappelijk team van egyptologen fiatteerde de replica's – en stuurde sommige terug naar het atelier.
‘Toetanchamon lag in een grafruimte die niet voor hem bestemd was', zegt doctor Ingrid Blom-Böer. ‘Grafkamers van farao's waren volledig volgeschilderd, en dat was hier niet het geval. Koningen kregen grotere ruimtes toebedeeld. In dit geval stonden de objecten opgestapeld om alles erin te krijgen. Alles wijst erop dat Toetanchamon rond zijn negentiende onverwacht stierf, en dat iemand anders' grafplaats in zeven haasten omgeturnd werd. In de zeventig dagen die een mummificatieproces duurt, is het allemaal moeten gebeuren.'
In de expositie zijn replica's van twee beelden en een sierlijke trompet te zien die ondertussen niet meer in hun oorspronkelijke vorm bestaan. Tijdens de Egyptische revolutie werden ze ontvreemd uit het Nationaal Museum. Ze werden later gemolesteerd teruggevonden in de metro.
Er is nieuws voor al wie ooit van een archeologenbestaan droomde, maar er nooit toe kwam. De tentoonstellingToetanchamon, zijn graftombe en zijn schatten brengt de toeschouwer terug in de sfeer van 4 november 1922, toen Howard Carter door een gat in de muur binnenkeek in de grafkamer van de Egyptische farao. Zeven jaar had zijn team ernaar gegraven. De opwinding! De sensatie!
Toen zijn ogen gewend waren aan het halfduister tekenden zich de contouren af van drie langgerekte bedden in de vorm van dierenlichamen, scepters, zwarte schrijnen, een kleine ebbenhouten troon en eivormige dozen met voedsel voor het hiernamaals.
Dat alles krijgt de toeschouwer van de tentoonstelling eveneens te zien, op exact dezelfde schaal als de originele stukken. Maar hij geniet van het comfort dat voor hem zachtjes een dimlicht aanzwelt. Van de voorkamer schuift de bezoeker door naar de grafkamer, om vervolgens door te dringen tot de schatkamer.
In die drie kamers zaten 5.400 objecten. Vele daarvan zaten in kisten en schrijnen. Het lichaam van de farao bevond zich in een veelgelaagde verpakking van drie kisten en vier schrijnen, in elkaar geschoven als baboesjkapoppetjes.
De tentoonstellingsmakers bouwen in hun rondgang de spanning op. Wat zou er in de volgende kamer zitten? Ze appelleren aan ons kinderlijke verlangen om te achterhalen wat er in pakjes zit. En dat stallen ze vervolgens royaal naast elkaar uit. In de ‘schrijnstraat' staan vier van het bladgoud blinkende dozen naast elkaar.
Hét verschil met Howard Carter is dat hij the real stuff zag. De objecten die hij aanschouwde, hadden de aura van 3.300 jaar verborgenheid. De binnenste kist was opgetrokken uit puur goud.
De tentoonstelling maakt er geen geheim van dat geen enkel van zijn 1.200 geëxposeerde objecten echt is. Vijf jaar lang is in een Egyptisch atelier gewerkt aan het vervaardigen van replica's. Het dodenmasker van Toetanchamon (deze ‘superlatieve reconstructie', zegt de persmap) is uit brons gemaakt en ziet eruit als het icoon dat we kennen uit de schoolboekjes.
Atelierbaas Hesabi kreeg in de Egyptische musea amper gelegenheid om originele stukken op te meten of te scannen. Daarom zijn meestal de schetsen van Howard Carter nagevolgd en foto's van zijn medewerker. Een wetenschappelijk team van egyptologen fiatteerde de replica's – en stuurde sommige terug naar het atelier.
‘Toetanchamon lag in een grafruimte die niet voor hem bestemd was', zegt doctor Ingrid Blom-Böer. ‘Grafkamers van farao's waren volledig volgeschilderd, en dat was hier niet het geval. Koningen kregen grotere ruimtes toebedeeld. In dit geval stonden de objecten opgestapeld om alles erin te krijgen. Alles wijst erop dat Toetanchamon rond zijn negentiende onverwacht stierf, en dat iemand anders' grafplaats in zeven haasten omgeturnd werd. In de zeventig dagen die een mummificatieproces duurt, is het allemaal moeten gebeuren.'
In de expositie zijn replica's van twee beelden en een sierlijke trompet te zien die ondertussen niet meer in hun oorspronkelijke vorm bestaan. Tijdens de Egyptische revolutie werden ze ontvreemd uit het Nationaal Museum. Ze werden later gemolesteerd teruggevonden in de metro.
Toen we in het paleis 2 op de Heizel toekwamen mochten we een audiogids en koptelefoon uitkiezen zodat we konden luisteren naar extra informatie. Ik vind het positief dat de organisatoren van de expo de bezoekers de kans geven om zo naar de info te luisteren. Zo kan de bezoeker de expo zelf doen en heb je dus geen gids nodig om extra info over de getoonde voorwerpen te geven. De audiogids vertelde vooral over hoe de ontdekkers van de piramide de dagen van de ontdekking beleefden. Een minpuntje aan de audiogids was dat er, in mijn opinie, te veel over de geschiedenis verteld werd zoals bijvoorbeeld over andere farao’s en dat vond ik op momenten een beetje langdradig.
Een pluspunt aan de expo was wel dat er gebruik gemaakt werd van videofragmenten. Zo zag je bijvoorbeeld een korte documentaire van hoe de zoektocht naar de piramide verliep. Nog een positief punt van de expo was dat de voorkamer, schatkamer en de kamer waar de sarcofaag van Toetanchamon stond op ware grootte nagemaakt was en dat de replica’s op exact dezelfde plaats als de oorspronkelijke voorwerpen geplaatst waren. Zo kon je je makkelijk voorstellen hoe de ontdekkers de kamer zagen toen ze erbinnen kwamen.
Ik leerde ook dingen bij die ik vooraf nog niet wist over Toetanchamon. Zoals dat bijvoorbeeld een van zijn opvolgers ,Horemheb, de naam Toetanchamon op alle beelden liet verwijderen en zijn naam eroverheen liet beitelen, zodat men nooit zou weten dat Toetanchamon effectief bestaan had, of ook dat het dagen en zelfs weken duurde vooraleer men de sarcofaag kon blootleggen.
Nog iets positief aan de voorstelling was dat er naast replica’s van de voorwerpen ook foto’s getoond werden van de ontdekking van de piramide van Toetanchamon en ook van zaken zoals bijvoorbeeld zijn gemummificeerde lichaam.
Kortom, ik vond het een boeiende en leerrijke expo en ik zou het zeker aan iedereen willen aanraden die interesse heeft voor het oude Egypte.
Steen van Rosetta (ontcijfering hiërogliefen)
Schatkamer
Voorkamer
Voorkamer
eivormige doos (werd gebruikt om het voedsel van de farao's in te steken
voor in het hiernamaals)
verschillende omhulsels van de doodskist van Toetanchamon
Beelden van de opvolgers van Toetanchamon
![]() |
Ontdekking Toetanchamon |
![]() |
dodenmasker |
![]() |
Mummie Toetanchammon |
![]() |
gezicht Toetanchamon (gereconstrueerd dmv computeprogramma) |
![]() |
gebruiksvoorwerpen gevonden in piramide |
![]() |
toegangsticket |
Geen opmerkingen:
Een reactie posten